Her sabah alarm çaldığında yeni bir maraton başlıyor. Trafik, yetişmesi gereken işler, bitmeyen mesajlar… Hayat bazen nefes almamıza bile izin vermeden akıp gidiyor. Oysa Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımıyla wellbeing yalnızca hastalıkların yokluğu değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali. Yani iyi oluş sağlıklı hissetmekten çok daha fazlası.
Bilim de artık bu kavramın derinliğini ortaya koyuyor. Harvard Tıp Okulu’nun 2024 yılında yayınladığı bir araştırmaya göre düzenli olarak yedi sekiz saat uyuyan kişiler stresle baş etmede yüzde otuz daha başarılı. Uyku beynimizin hem onarım hem de yenilenme süreci. Eksik uyku yalnızca yorgunluk değil, karar verme ve duygusal dayanıklılıkta ciddi zafiyet yaratıyor.
Benzer şekilde bağırsak sağlığı ile ruh hali arasındaki ilişki artık çok daha net. Gut brain axis yani bağırsak beyin hattı üzerine yapılan güncel çalışmalar mikrobiyotası dengeli olan bireylerde depresyon riskinin anlamlı ölçüde düştüğünü gösteriyor. Ne yediğimiz sadece bedenimizi değil ruhumuzu da besliyor.
Teknolojiyle ilişkimiz de bu denklemin önemli bir parçası. Stanford Üniversitesi’nin 2023 araştırması sosyal medya kullanımını günlük otuz dakikanın altına çeken katılımcıların mutluluk düzeylerinde kayda değer bir artış olduğunu ortaya koydu. Demek ki bazen telefonu bir kenara bırakmak ruh sağlığımıza en iyi yatırım olabiliyor.
Küçük ritüellerin gücünü de unutmamak gerek. UCLA Psikoloji Bölümü’nün yaptığı bir çalışma tekrar eden basit rutinlerin örneğin sabah yürüyüşü, kahve eşliğinde kısa bir mola ya da düzenli nefes egzersizi beynin güvenlik ve aidiyet merkezlerini aktive ettiğini kanıtlıyor. İyi oluş büyük devrimlerde değil, günlük hayatın içindeki küçük devinimlerde gizli.
Sevgili okur, wellbeing senin için pahalı bir spor salonu üyeliği ya da ulaşılması güç bir yaşam biçimi olmak zorunda değil. Bütçenin elverdiği ölçüde sağlıklı gıdaları tercih etmek, imkan buldukça açık havada yürümek, ekranı bir süreliğine kapatıp dostlarınla göz göze sohbet etmek ya da balkona çıkıp gökyüzüne bakmak bile bu iyilik halini destekliyor. Kendine ayırdığın birkaç dakikanın hayatını nasıl değiştirdiğini fark ettiğinde, aslında aradığın şeyin çok uzağında olmadığını göreceksin.
Yaşımızın en iyisi olmak, hayatımızın en iyi halinde kalabilmek için bazen sadece bir nefeslik durak yeter. Bugün o nefesi kendine hediye etmeye ne dersin?