Bugün çarpıcı bir örnek var: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin ürettiği 4,5 ve 5. nesil savaş uçağı Kaan’ın seri üretimine geçebilmek için Amerikan Kongresinden motor satın alma izni alamadığımızı söylemiş.
Bugün elde olan ve halen uçan Kaan prototiplerinde F-16 motorları kullanıldı. Aslında amaç ve hedef Kaan’a yerli motor yapmak. Halen bu motor geliştirme aşamasında ama 2030’dan önce motorun hazır olması beklenmiyor.
Oysa Türk Hava Kuvvetleri 2028’den itibaren envanterine girecek Kaan’ları bekliyor. İşte bu erken dönem üretimlerinde Kaan’lara hazır F-16 motorları takmak istiyor Türkiye ve şimdi milyar dolarlık bu yatırım Amerika’dan izin bekliyor.
Savaş uçağı çarpıcı bir örnek ama aslına bakacak olursanız bilim ve teknolojinin hemen hemen her alanı böyle.
Ülkeler gerçek bağımsızlıklarını bu çeşit bağımlılıklarını en alt düzeye indirebildiklerinde kazanıyorlar.
Ha, elbette o ölçüde bağımsız olmamayı da seçebilir bir ülke. Dünyada böyle çok ülke var; pek çok kritik konuda başka ülkelerin yaptığı bilime ve teknolojiye ihtiyaç duyan ve bundan ötürü de gocunmayan.
Ama biliyoruz ki Türkiye gocunan bir ülke.
Mesela kendi televizyonunu kendisi yapamayan bir ülke burası. Onda da yurt dışına bir sürü lisans parası ödememiz gerekiyor.
Bağımsızlık nutuklar atarak değil bilimle ve teknolojiyle kazanılıyor, bunu öğrenmemiz gerek.