Pek çok ülke gibi Türkiye’nin de giderek büyüyen bir uyuşturucu sorunu var. Türkiye, uyuşturucu ve uyarıcı maddeler konusunda geçmişte “geçiş ülkesi” rolü oynarken giderek artan biçimde “hedef ülke” konumuna geliyor. Burada da özellikle bazı sentetik uyuşturucular ve Orta ile Güney Amerika’dan gelen kokainin kullanımındaki artıl dikkat çekici boyutlarda.
O yüzden uyuşturucuyla mücadele de her zaman gündemde olan bir konu. Zaten gün geçmiyor ki polisin uyuşturucu satıcılarına, imalatçılarına ve kaçakçılarına karşı yaptığı büyük operasyonlar haber olmasın.
Bütün bu kalabalığın ve yoğun mücadelenin arasında geçen hafta İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından il jandarma komutanlığı aracılığıyla yapılan bir “operasyon” ise özellikle dikkat çekiciydi. Çünkü bu operasyonda kaçakçılar, üreticiler veya satıcılar hedef alınmamış, sadece adı kamuoyunda bilinen 19 isim “kullanıcı” oldukları iddiasıyla toplu halde bir şafak baskınıyla evlerinden alınmış ve jandarma marifetiyle test yaptırmaya götürülüp ifade vermişti.
Türkiye’de yargı, çok aleni durumlar olmadıkça kullanıcıları hedef almıyor, onun yerine kaynaklarını uyuşturucu musluğunu kapatmaya kullanıyor, yani büyük satıcıları, büyük kaçakçıları ve imalathaneleri yakalamaya çalışıyor. O yüzden 19 ünlü isme yönelik operasyon ilk günden amacı ve hedefi belirsiz bir operasyon olarak eleştirildi.
Dün bu konuda daha da çarpıcı bir gelişme yaşandı, akşam saatlerinde, geçen hafta kan ve saç teli örneği veren 19 ünlü ismin test sonuçlarını içeren ve üzerinde “Bilgi notu” yazan Adli Tıbba ait bir doküman sosyal medyada yayınlandı. Dokümanda 19 isme yapılan testlerin sonucu kategori kategori ve isim isim yer alıyor. Kimin kanında veya saçında ne çıktığı isim isim yayınlandı.
Yayınlanan şey bir rapor değil, üzerinde de yazıldığı gibi bir “bilgi notu” ve bu bilginin kime verildiği belli değil, nasıl sızdığı da belli değil. Notta kanında veya saçında uyuşturucu, uyarıcı madde çıkanlar olduğu gibi reçeteli ilaç etken maddesi çıkanlar da isim isim yazıldı. Bu isimlerin tıbbi hakları hiçe sayıldı, çünkü ortada onların reçeteli satılan bu ilaçları yasadışı yollarla edinip kullandığına dair bir iddia yok. Tabii notta kanı ve saçı temiz çıkan isimler de yayınlandı.
Şüpheli hakları ve “kirlenmeme hakkı” gereği tamamen gizli olması gereken soruşturmaya ait böylesine bir dokümanın elden ele dolaşıp aleniyet kazanması çok eleştirildi. Söz konusu bilgi notuna göre kan ve saç örneği alınan 19 kişiden 8’inin testi ‘pozitif’.
Testi pozitif çıkan isimlerin Dilan Polat, Derin Talu, Deren Talu, Birsen Berrak Tüzünataç, Birce Akalay, Kubilay Aka, Metin Akdülger, Kaan Yıldırım olduğu öğrenildi.
Herhangi bir madde tespit edilemeyen ünlülerin ise Hadise, Özge Özpirinçci, Duygu Özaslan, Demet Evgar, Mert Yazıcıoğlu, Zeynep Meriç Aral, Ceren Moray olduğu öğrenildi.
Kanında ilaç etken maddesi tespit edilen ünlüler ise Engin Polat, İrem Derici, Feyza Altun ve Ziynet Sali Safter olarak açıklandı.
Derici, Altun ve Sali’nin ilaçlarının yeşil reçete ile alındığı ifade edildi.
“Bilgi notu”na itirazlar ve dalga geçmeler
Sosyal medyada ve bazı haber sitelerinde söz konusu “Bilgi notu”nur doküman olarak da yayımlanmasının ardından adı geçenler tek tel açıklama yapmaya başladı. Bazıları sonuçlara itiraz etti.
Örneğin testi pozitif çıkan sosyal medya fenomeni Dilan Polat, sonuçların hatalı olduğunu öne sürerek “Benim kanımda çıkabilecek tek şey, yeşil reçeteyle alınmış ilaçlarım” dedi. Buna karşılık kocası Engin Polat kendince sonuçla alay etmeyi seçti, “Çok kırıldım, ben niye yokum?”dedi.
Kan ve saç örneklerinde uyuşturucu madde tespit edilmeyen İrem Derici “Raporlarım temiz çıktığına göre mahalle mahalle gezmeye başlıyorum” dedi.
Uyuşturucu testi pozitif çıkan Deren Talu, sosyal medya hesabından yaptığı açıklama ile sonuçları kabul etmediğini belirterek “Şok içerisindeyim. Hayatımda hiç uyuşturucu kullanmadım. Sonuçlar asla doğru değil. Tekrar bağımsız bir kurumda test olacağım. Adımın karalanmasına izin vermeyeceğim” dedi. Deren Talu’nun bu tepkisini annesi Defne Samyeli de destekledi, “Adli Tıp sonuçlarına güvenmiyoruz” dedi.
Test sonuçları pozitif çıkan oyuncu Birce Akalay, kendisine sonuçlara ilişkin bir belge ve bilgi iletilmediğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Çeşitli haber kanallarında yayınlanan bazı raporların dezenformasyon amaçlı olduğunu, yayınlanan listede görünen maddelerin sadece düzenli kullandığım antidepresanlar ve ağrı kesicilerle ilintili olduğunu, ve en önemlisi listede yayınlanan yasaklı maddeyi ise hayatım boyunca kullanmadığımı önemle belirtmek isterim. En kısa zamanda kendimden emin olduğum bu konularda avukatım vasıtasıyla sözde Adli Tıp raporuna (ki doğru ise) itirazda bulunacağımızı, bilgilerinize arz ederim.”
‘Hukuksuz buluyorum’
Sonuçların yayınlanmasına bir tepki de Hukukçu Gürkaynak’tan geldi. Gürkaynak bu uygulamayla şahsi verilerin gizliliğinin ihlal edildiğini söyledi:
“Belli insanların polis tarafından yapılan uyuşturucu testi sonuçlarının bu kişilerin ad ve soyadlarıyla beraber kamuya duyurulmasını hukuksuz buluyorum.
Bu duyuruda kamu sağlığını ilgilendiren yahut sair kamu menfaati içeren hiçbir haklı gerekçe göremiyorum.
Bu kişilerin şahsiyet haklarındaki etkiyi, haklarında yürüyecek muhakeme süreçlerindeki masumiyet karinesinin zedelenmesini ve şahsi verilerinin gizliliğinin ihlal edilmesini haklı çıkartacak dengeleyici bir menfaat bulamıyorum. Insana değer verilen ülkelerdeki uygulama bu değil.”
