Resmi Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelikle, afet ve savaş durumlarında vatandaşların korunması amacıyla büyük ölçekli binalarda sığınak yapımı zorunlu hale getirildi. Spor salonları, AVM’ler, otoparklar ve millet bahçeleri gibi tesislerde kişi başına en az bir metrekarelik sığınak alanı şartı getirildi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı tarafından ortaklaşa hazırlanan düzenleme, sığınakların yapımına ilişkin esasları yeniden belirledi. Buna göre, kamu kurumları, belediyeler, özel sektör ve bireyler tarafından inşa edilen binalarda, nüfus yoğunluğu ve kullanım amacına uygun sığınak tipleri oluşturulacak. Özellikle beş bin kişi ve üzeri kapasiteye sahip spor tesisleri, alışveriş merkezleri, otoparklar ve millet bahçeleri gibi alanlarda sığınak yapımı zorunlu olacak.

Yeni yönetmelikle birlikte metro, yeraltı geçitleri, otoparklar ve çarşılar gibi alanların da projelendirme aşamasında genel sığınak olarak kullanılabilmesi için altyapı koşulları yeniden düzenlendi. Buna göre kişi başına en az bir metrekarelik alan, 2.40 metre tavan yüksekliği, havalandırma sistemi, acil aydınlatma ve iletişim donanımları ile nükleer filtreleme sistemleri zorunlu hale getirildi. Ayrıca sığınaklar emsal hesabına dahil edilmeyecek.

Yapı kullanma izni verilen her binadaki sığınak alanları Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) kayıt sistemine işlenecek. Mevcut binalardaki eksikliklerin ise 31 Aralık 2028 tarihine kadar tamamlanması zorunlu olacak.

Yönetmelikte belediyelere de önemli sorumluluklar yüklendi. Sinema, tiyatro, eğlence yeri, otopark, garaj, kapalı çarşı ve pasaj gibi yapıların yeraltında inşa edilmesi teşvik edilecek. Bu alanların gerektiğinde genel sığınak olarak kullanılabilmesi için belediyeler her türlü kolaylığı sağlayacak ve gerekli tedbirleri almakla yükümlü olacak.

Yapılacak tüm sığınaklarda yaşlılar, hamileler ve engelliler gibi hareket kısıtlılığı olanların da kullanımına olanak sağlayacak şekilde Türk Standartları Enstitüsü’nce (TSE) hazırlanan tüm standartlara ve diğer mevzuata uyulması zorunluluğu da getirildi.

Bazı küçük ölçekli yapılarda ise sığınak yapma zorunluluğu aranmayacak. On bağımsız bölümden az konut binaları, bin beş yüz metrekareden küçük ticari yapılar, bin metrekareden az resmi binalar, elli yatak altı otel ve yurtlar, yirmi beş yatak altı bakım evleri ve küçük sanayi tesisleri bu kapsamda değerlendirilecek.

Yapı kullanma izni alınan yapılardaki sığınak alanları, belgelerin iletilmesinden itibaren beş iş günü içinde mülki idare amirliklerince kayıt altına alınacak. Bu kayıtların ilgili idarelerce tutulması ve valiliklere, yani İl Afet ve Acil Durum Müdürlüklerine bildirilmesi zorunlu olacak.