Ayasofya’da cuma namazıyla tekrar ibadet başlarken, açılışta yaşananlar gelecekte de tartışılmaya aday. İşte açılıştan tarihi notlar gelecekte yaşanacak tartışmalara yansıması olası 5 başlık:   

1. Salgın unutuldu, ilgi büyüktü

Salgın nedeniyle Ayasofya içindeki namaza davet usulü katılınacak, Sultanahmet Meydanı’na da sınırlı ziyaretçi alınacaktı. Sonuç Ayasofya cumhurbaşkanının da içinde olduğu bir cemaatle tamamen doldu. Meydan çevresindeki polis barikatları ise kalabalığın ısrarıyla kaldırıldı. Ortam tam anlamıyla salgına açıktı ve Türkiye’nin her yanından gelmiş insanlar haftaya birçok farklı cami cemaatinşn içine dağılacak. Yoğunluk nedeniyle İBB İstanbul Valiliği’nin emriyle Sultanahmet yönüne toplu taşıma seferlerini dururdu. Toplu taşımayı durdurma kararına rağmen bir grup, sefere çıkmasını istedikleri bir kadın metro makinistine saldırdı. Sokaklarda tekbir getirerek gezen cübbe ve şalvarlı gruplar dün Sultanahmet çevresinden eksik olmadı. Alan da camiye girmek için bekleyenlerle gece akşam saatlerine kadar doluydu. Bunun üzerine Ayasofya Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla sabaha kadar açık tutuldu.  

2. Ali Erbaş ‘Atatürk’ü kastetmedim’ demedi

Ayasofya’da Cuma hutbesini okuyan Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, “Bizim inancımızda vakıf malı dokunulmazdır, dokunanı yakar. Vakfedenin şartını çiğneyen lanete uğrar” dedi. Bu sözler resmi hutbe metninde yoktu. Sözlerin hedefinin Atatürk olmadığı bazı yorumcular tarafından dile getirilse de Erbaş cephesinden yalanlama gelmedi. Öte yandan Ali Erbaş, hutbesine elinde kılıçla çıkınca sosyal medyada yine tartışma çıktı. Aslında ‘fetih camisi’ olarak kabul edilen camilerde Anadolu’da cumhuriyet döneminde de süren bir gelenek. Ayasofya müze olunca geleneği İstanbul’da Beyazıt Camii sürdürüyordu. Bu arada açılışta Erdoğan’ın Kuran okuduğu notunu da düşmek gerek.    

3. Kim var kim yok

İktidar yanlısı basın da muhalif basın da dün kimlerin açılışa gidip gitmediğinin çetelesini tarihe not düşmek açısından tuttu. AK Parti’nin ileri gelenleri oradaydı, Bahçeli bir gün önce Erdoğan’la gelmişti heyeti ise namazdaydı, Ayasofya’nın açılmasına karşı çıkmayan Kılıçdaroğlu namaz davetini geri çevirdi, CHP yönetiminden kimse yoktu, Muharrem İnce caminin içine yönelik resmi daveti reddetti ama avluda namazı kıldı, Erdoğan’ı açılış için kutlayan Abdullah Gül yoktu, Davutoğlu ile Babacan zaten hiç davet edilmemişti, Karamollaoğlu salgın nedeniyle katılmadı, önlem için karantinada bulunan Akşener kadın olduğu için namaz kılamazdı ama parti yönetiminden Yiğit Ağıralioğlu oradaydı, Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu da camide yerini aldı.  

4. Lozan tartışması tırmandı

Ayasofya’nın açılış tarihi Türkiye’nin kuruluş senedi Lozan Anlaşması’nın yıldönümüne rastladığı için hali hazırda tartışmalıydı.  Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) organizasyonu ile birçok sivil toplum kuruluşu Lozan’ın yıldönümünde Anıtkabir’i ziyaret etmek istedi. Ancak Anıtkabir dezenfekte çalışmaları gerekçe gösterilerek kapatılmıştı. CHP’li yöneticilerin devreye girmesi sonrası Anıtkabir’e giriş izni verildi. İzmir’de yapılacak Lozan etkinliğine ise valilik izin vermedi. Bu kararın gerekçesi Ayasofya’nın açılışı nedeniyle halk kesimlerini karşı karşıya getirmemek olarak açıklandı. Olaylar İstanbul’danki uzakta meydana gelse de tarihe Ayasofya’nın cami olarak açılışı ile birlikte kaydedildi bile. 

5. ABD ve Yunanistan’dan tepki

Açılış günü tüm dünya basınında geniş yer tuttu. Net olumsuz tepki Yunanistan’dan geldi. Yunan Kilisesi açılış nedeniyle tüm kiliselerde yas ilan etti. Yunanistan Başbakan Miçotakis “Bugün İstanbul’da gerçekleşen şey güç değil, zayıflık göstergesidir. Bu 21. Yüzyıl uygarlığıma hakarettir” dedi. Fener Rum Patrikhanesi (Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi) Amerika Başpiskoposu Elpidophoros, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı Mike Pence ile görüştü. Pence görüşme sonrası “Ayasofya’nın her inançtan her kişi için esin ve tevekkül kaynağı olarak erişilebilir kalması çağrısının arkasında Yunan Ortodoks Kilisesi ile birlikte kararlılıkla duruyoruz” dedi. Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç bunun üzerine Ayasofya’nın tüm dinlere açık olacağını ve içerisindeki mozaiklerin korunacağını belirterek, Yunan Ortodoks Kilisesinin Osmanlı mirasları için aynı şeyi söyleyip söylemeyeceğini sordu. UNESCO, Türkiye’nin bu kararından derin üzüntü duyduğunu açıkladı.

SALGIN

Kesin bilgi: 210 bin virüs taşıyıcısı aramızda

Sağlık bakanı Fahrettin Koca, Türkiye’de TÜİK kayıtları esas alınarak yurt çapında rast gele seçimle yapılan 150 bin Covid 19 testinin ilk sonucunu açıkladı. Test yapılan kişilerin binde 2.5’i pozitif çıkmış. Bu oranı 84 milyon nüfusa uyarladığımızda yaklaşık 210 bin kişinin virüs taşıdığını bilmeden aramızda dolaştığını rahatlıkla söyleyebiliriz. 

Rusya’nın ikinci aşısı deneylere başlıyor

Sibirya Vector Enstitüsü tarafından geliştirilen ve Rusya’da koronavirüse karşı geliştirilen ikinci aşı örneğinin insanlı deneylere 27 Temmuz’da başlanacağı açıklandı. Rusya’da geliştirilen ilk aşının ise Ağustos ayında seri üretime geçebileceği iddia edilmişti.

Köpekler koronanın kokusunu alıyor

Almanya’da yapılan bir araştırma sonucunda, orduda görev yapan özel eğitimli köpeklerin bir haftalık ek eğitim sonrasında koronavirüslü numuneleri ayırt edebildiği açıklandı. Özel eğitimli köpeklerin virüse karşı mücadelede havaalanları, spor etkinlikleri, sınırlar ve diğer kitlesel etkinlikler gibi kamuya açık alanlarda laboratuvar incelemelerini tamamlayıcı olarak kullanılabileceği belirtildi.

GÜNDEM

Yeni bir televizyonculuk skandalı

1978’de 7 TİP’li gencin Ankara’da öldürülmesi Türkiye tarihinin en can yakıcı siyasi katliamları arasında sayılır. Katliamın geçmişte afla serbest bırakılmış faillerinden Haluk Kırcı Haber Global’de yayınlanan Jülide Ateş’in sunduğu 40 programına çıkarılması ve de işlediği suçu yücelterek savunmasına fırsat verilmesi yeni bir medya skandalına yol açtı. Kırcı “Sanki başka katliam olmadı Türkiye’de. Hep Bahçelievler ön plana çıkarıldı. İstanbul’da 1 Mayıs Mahallesi’nde 5 işçi ülkücü diye öldürüldü. Adana’da 5 tane ülkücü öğretmen öldürüldü. Bahçelievler katliam değildir. Biz öldürülen iki arkadaşımızın intikamı için oraya gittik” dedi.

‘Üç gün okulda 3 gün uzaktan eğitim!

Milli Eğitim Bakanı Selçuk, eğitim modeline pandeminin seyrine göre Bilim Kurulu’nun tavsiyesiyle karar verileceğini söyledi. Selçuk, ihtiyaç olursa diye üzerinde çalışılan ‘hibrit eğitim’le ilgili, “Haftalık 40 saat olan ders saatleri düşürülecek. Ders saatlerinin 20 saat olması üzerinde duruluyor. Matematik, Türkçe, Fen gibi temel dersler okulda, yüz yüze verilecek. Coğrafya, beden eğitimi, tarih, hayat bilgisi, sanat gibi dersler ise uzaktan eğitim olacak” dedi. Üç gün okulda, üç gün evde modelinde çocuklar evden ‘canlı sınıf’a bağlanacak. Türkiye genelinde imam hatiplerde 300 bin kişilik boşluk bulunduğu, okul ihtiyacının giderilmesi için bunların bir bölümünün kullanılmasının da planlandığı belirtildi.

Doktor bebeğin gözünü yapıştırdı

İstanbul’da bir aile 20 aylık bebeklerinin kaşında açılma olduğu için özel bir hastanenin acil servisine gitti. O sırada bebeğe müdahalede bulunan ve kendisini doçent olarak tanıtan doktor, doku yapıştırıcısını fazla kaçırınca çocuğun gözü kapandı. Aile, bebeğine müdahale eden kişinin yetkisiz hekim olduğunu ileri sürerek şikâyetçi oldu.

Çiller: Algı operasyonu var

Eski başbakanlardan Tansu Çiller’in oğlu Mert Çiller’in eşi Zeynep Çiller’i kaburgalarını kırıncaya kadar dövdüğü öne sürülmüştü. Olay üzerine başlayan adli işlemleri Tansu Çiller’in engellemeye çalıştığı da mahkemeye başvuran Zeynep Çiller’in iddiaları arasında. Ayasofya’nın açılışına katılan Tansu Çiller konuyla ilgili soru üzerine “Bunu kim yaparsa yapsın, kadına kalkan eli tutarım. Buna müsaade etmem. Ancak bugün bir algı operasyonu da söz konusu. Bunu Ömer adaleti ile dahi düşünsem, doğru ve hakikat ile örtüşür bulmuyorum” dedi.

Bartın’da bakım merkezinde işkenceyle cinayet iddiası

Bartın’da, özel bir bakım merkezinde kalan engellilere kötü muamele ve işkence yapıldığı iddiasıyla başlatılan soruşturmada, çarpıcı bilgilere ulaşıldı. Merkezde çalışan 4 hastabakıcının tutuklandığı soruşturma dosyasında, yatalak Mermet Eratişk’in banyoda tazyikli suyla işkence yapılarak ölümüne neden olunduğu, bir başka engelliye de güvenlik kamerası olmayan sigara odasında dayak atıldığı iddia edildi. 

SİYASET

Ekrem İmamoğlu türkü söyledi

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, CHP’nin 37. Olağan Kurultayı’na katılmak için geldiği Ankara’da, sanatçı İlhan Eş ile birlikte türkü söyledi. İmamoğlu, önce Karadeniz eseri ‘Divane Aşık Gibi’ ardından da Pir Sultan Abdal’ın şiirinden derlenen ‘Dostum Dostum’ adlı eseri seslendirdi.

EKONOMİ

Rus turistler geliyor

Rusya Başbakan Yardımcısı Tatyana Golikova, Rusya ile Türkiye arasındaki uçuşların karşılıklı olarak 1 Ağustos’ta başlayacağını açıkladı. Golikova, “Rusya’dan uçuşlar 1 Ağustos itibarıyla İstanbul ve Ankara’ya, 10 Ağustos itibarıyla Antalya, Dalaman ve Bodrum’a yapılmaya başlayacak” dedi.

Rus şirketler satışa başladı

Rus Tur Operatörleri Birliği, yeni tip koronavirüs salgını nedeniyle Rusya’da durdurulan uçuşların, 1 Ağustos’ta Türkiye ile tekrar başlatılması kararından sonra tur operatörlerinin Türkiye’ye yönelik tatil paketi satışlarına başladıklarını açıkladı.

Halkbank’a ABD’de dava açıldı

Halkbank, ABD’de bazı müşterilerin “yaptırım ihlallerinden dolayı İran’dan alacaklarını tahsil edemedikleri gerekçesiyle” banka aleyhine dava açtığını açıkladı. Halkbank’tan yapılan açıklamada, müştekilerin bir kısmının da dahil olduğu, buna benzer davaların geçmişte başka uluslararası bankalara karşı da açıldığı ve başarısızlıkla sonuçlandığı kaydedildi.

S&P notu teyit etti

Kredi derecelendirme kuruluşu S&P, Türkiye’nin notunu “B+”da teyit etti, not görünümünü değiştirmeyerek “durağan” olarak belirledi.

İstihdam paketi TBMM’de kabul edildi

TBMM’de kabul edilen yeni kanuna göre kısa çalışma ödeneğinin süresi uzatılıyor. Uzatmada yetkili Cumhurbaşkanı olacak. Cumhurbaşkanı, 3 aylık süreyi sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak 6 aya kadar uzatmaya yetkili olacak. İşten çıkarılma yasağı tarihi, 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılabilecek. 

Fransa’ya gidecekler test yaptıracak

Fransa, yeni tip koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında 16 ülkeden gelecek yolculara havalimanlarında Kovid-19 testini zorunlu kıldı. Bu ülkelerin arasında Türkiye de bulunuyor.

THY, sağlık çalışanlarına kampanyayı bir ay daha uzattı

Koronavirüs ile mücadele önemli rol oynayan sağlık çalışanları için uçuşlarda yüzde 40 indirim uygulayan Türk Hava Yolları (THY) kampanyayı bir ay daha uzattığını açıkladı.

SPOR

Fenerbahçe’nin yeni hocası Erol Bulut

Ersun Yanal’ın ardından teknik direktör arayışlarını sürdüren Fenerbahçe, Alanyaspor’dan ayrılacak olan Erol Bulut ile anlaştı. Alanyaspor’un Trabzonspor’la oynayacağı kupa finalinin ardından takımın başına geçeceği öğrenilen Erol Bulut ile Fenerbahçe 1+3 yıllık sözleşme imzalayacak. 45 yaşındaki teknik adam sarı-lacivertli takımdan yıllık 800 bin avro alacak. 

Galatasaray, 90+2’de yıkıldı

Galatasaray, deplasmanda Antalyaspor’la 2-2 berabere kalarak Süper Lig’i 56 puanla tamamladı. Akdeniz ekibi, 19. dakikada Fredy’nin golüyle öne geçti. Galatasaray’ın golleri 58. dakikada Saracchi ve 65. dakikada Belhanda’dan geldi. Son sözü 90+2. dakikada Blanco söyledi ve kaşılaşma 2-2 sona erdi.

Tahkim Kurulu, yabancı sınırına yapılan itirazları reddetti

Tahkim Kurulu, Süper Lig kulüplerinin yabancı kuralının iptali için yaptığı başvuruyu reddetti. Bu kararla birlikte Türkiye Futbol Federasyonu’nun yabancı sınırlamasıyla ilgili kararı kesinleşti. Galatasaray, Başakşehir, Kasımpaşa, Sivasspor, Beşiktaş, Antalyaspor, Fenerbahçe, Göztepe ve Alanyaspor, Tahkim Kurulu’na başvurmuştu.

Galatasaray’a basketbolda yeni oyun kurucu

Galatasaray Doğa Sigorta Erkek Basketbol Takımı, 24 yaşındaki Birleşik Amerikalı gard Daryl Macon ile bir yıllık sözleşme imzaladı.

MAGAZİN

‘Ara yok bebeğe devam’

Futbolcu Arda Turan ile Aslıhan Doğan Turan, Mart 2018’de evlenmiş, oğulları Hamza Arda’yı Ekim 2018’de kucaklarına almıştı. Çiftin ikinci çocukları Asil Aslan ise dört hafta önce dünyaya geldi. Ailesini genişletmek konusunda kararlı olan Aslıhan, “Arda ile ilk çıkmaya başladığımızda 5 çocuk istediğimi açıkça söyledim. Arda gülmüş, ‘O zaman çok çalışmam lazım’ demişti. Henüz yeni doğum yaptım. Ama hiç ara vermeyi düşünmüyoruz” dedi.

Mel Gibson da koronavirüse yakalanmış

Oscarlı ünlü aktör Mel Gibson’ın (64), Nisan ayında koronavirüse yakalandığı, ABD’nin Los Angeles kentinde bir klinikte gizli bir şekilde koronavirüs tedavisi gördüğü ve daha sonra iyileştiği ortaya çıktı.