Türkiye’de yaşlılık döneminde depresyon ve Alzheimer sıklığı artarken uzmanlar bu sürecin yalnızlıkla derinleştiğine dikkat çekiyor. Depresyonun ihmal edilmesi, demans ve Alzheimer riskini artırıyor.
Türkiye’de her yıl binlerce kişiye “Alzheimer” tanısı konurken yaşlı bireylerin yalnızlıkla verdiği mücadele dikkat çekiyor. Türkiye Alzheimer Derneği Başkanı Prof. Dr. Başar Bilgiç ile İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. Işın Baral Kulaksızoğlu, yaşlılıkta artan depresyon ve Alzheimer tehlikesine karşı uyarılarda bulundu.
Milliyet’te yer alan habere göre Prof. Dr. Kulaksızoğlu “70-80 yaşındaki bireyler de hayatın içinde olmalı. Sessizce köşede oturan yaşlıyı normal görmek büyük hata,” dedi. Türkiye’de 1000 kişiyle yapılan bir çalışmada, her 100 yaşlıdan 16’sının depresyonda olduğu belirlendi. Kulaksızoğlu, tedavi edilmeyen depresyonun Alzheimer gibi hastalıkların gelişimine zemin hazırladığını belirtti.
Depresyonun nedenlerine ilişkin, “Beyin kimyasındaki bozulmalar, eş kaybı, sağlık sorunları, maddi kayıplar gibi etkenler etkili. Görme ve işitme kaybı gibi fiziksel rahatsızlıklar da depresyonu tetikliyor” dedi.
Yaşlılık döneminin plan gerektirdiğini ifade eden Kulaksızoğlu, orta yaşlardan itibaren hobi geliştirilmesi, fiziksel aktivitenin artırılması ve sosyal ilişkilerin sürdürülmesinin önemine dikkat çekti. Günde 40-45 dakikalık yürüyüş, hafif egzersiz ve sosyal hayatın sürdürülmesinin koruyucu etki sağladığını kaydetti.
Kulaksızoğlu, “Zaten yaşlı, böyle olması normal” gibi yaklaşımların tehlikeli olduğunu vurgulayarak, yaşlılık depresyonunun tedavi edilebilir bir durum olduğunu belirtti: “Yaşlılık da keyifle geçirilmesi gereken bir dönemdir.”
Prof. Dr. Başar Bilgiç ise, Alzheimer’ın 65 yaş sonrası her 5 yılda bir riskini iki kat artırdığını söyledi. “90’lı yaşlarda bu oran yüzde 50’ye ulaşıyor,” diyen Bilgiç, Türkiye’de 700 bin Alzheimer hastası ve 300 bin diğer demans hastası bulunduğunu belirtti. Bu sayının 2050’de iki katına çıkması bekleniyor.
Bilgiç, “Alzheimer’dan tamamen korunmak mümkün değil ama riski azaltmak mümkün. Risk faktörlerinin yüzde 40-45’i önlenebilir. Eğitim, sağlıklı beslenme, sosyal yaşam ve hareketli yaşam tarzı büyük önem taşıyor,” dedi.
Alzheimer’dan korunmada en güçlü faktörlerden birinin eğitim seviyesi olduğunu belirten Bilgiç, Akdeniz diyetinin koruyucu etkisine dikkat çekti: “Bol sebze, meyve, balık, zeytinyağı, az kırmızı et. Bunlar beyin sağlığına iyi geliyor.”
Orta yaşta başlayan depresyonun tedavi edilmemesinin de önemli bir risk olduğunu söyleyen Bilgiç, obezite, hareketsizlik ve işitme kaybının da Alzheimer riskini artırdığını ifade etti.
Yalnızlığın Alzheimer riskini yükselttiğini vurgulayan Bilgiç, yaşlı bireylerin sosyal hayata katılımının artırılması gerektiğini belirtti: “Belediyeler ve yerel yönetimler yaşlılara yönelik sosyalleşme projeleri geliştirmelidir.”
