Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Dağlık Karabağ ihtilafının çözümü için kurulan Minsk Grubu’nu resmen kapattı. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, kararın bölgede yeni bir dönemin başlangıcı olduğu belirtildi. Türk Dışişleri de kararı memnuniyetle karşıladıklarını belirterek “İki ülkenin ortak çabalarıyla mümkün olan bu tarihi karar, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki barış sürecinin önemli merhalelerinden birini teşkil etmiştir” ifadelerini kullandı.
AGİT Minsk Grubu, Azerbaycan ve Ermenistan’ın Dağlık Karabağ sorununu barışçıl bir şekilde çözmelerini teşvik etmek amacıyla 1992 yılında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı tarafından kurulmuştu. 6 Aralık 1994 tarihinde Budapeşte’de yapılan toplantıda, Minsk Süreci için eş başkanlık kurumlarının oluşturulmasına ve bu eş başkanların ABD, Fransa ve Rusya olmasına karar verilmişti. Eş başkanlar sorunun tarafları olan Azerbaycan ve Ermenistan başta olmak üzere, tüm ilgili ülkelerle ve kurumlarla görüşmeler yapmak ve bu görüşmelerin sonuçlarını Minsk Grubu’na bildirmekle yükümlü olmuştu.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, daha önce Dağlık Karabağ sorununun çözüldüğünü söyleyerek grubun işlevsiz kaldığını ve AGİT Minsk Grubu ile ona bağlı tüm kuruluşların feshedilmesinin zamanının geldiğini açıklamıştı.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Bakanlar Konseyi, Dağlık Karabağ ihtilafına çözüm bulmak amacıyla faaliyet gösteren Minsk Grubu’nun kapatılmasına karar verdi.
İşlemler 1 Aralık’a kadar sürecek
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, örgütsel ve teknik işlemlerin 1 Aralık 2025’e kadar AGİT Sekretaryası tarafından tamamlanması öngörülüyor.
Bu kararla Minsk Grubu ve ihtilafın çözümüne yönelik diğer yan mekanizmalar, tüm AGİT üyesi ülkelerin katılımıyla resmen feshedilmiş oldu.
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, Minsk Grubunun kapatılmasının ihtilafın çözümünde yeni bir döneme geçişi simgelediğini vurguladı. Açıklamada, Azerbaycan’ın toprakları üzerindeki denetimini yeniden tesis ederek egemenliğini ve toprak bütünlüğünü güçlendirdiği kaydedildi.
Alınan kararın, Ermenistan ile Azerbaycan arasında ilişkilerin normalleşmesi ve bölgede barış ile istikrarın pekiştirilmesi için zemin oluşturduğu belirtildi.
Türk Dışişleri memnuniyet bildirdi
Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da grubun kapatılması kararının memnuniyetle karşılandığı bildirildi.
Açıklamada “İki ülkenin ortak çabalarıyla mümkün olan bu tarihi karar, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki barış sürecinin önemli merhalelerinden birini teşkil etmiştir,” ifadelerine yer verildi.
Öte yandan Amerika Ermeni Ulusal Komitesi (ANCA), Minsk Grubu’nun feshedilmesini sert bir dille kınadı ve kararın Güney Kafkasya bölgesinde adil, kalıcı ve onurlu bir barışın sağlanmasına yönelik çok taraflı diplomatik angajmana bir darbe niteliğinde olduğunu belirtti.
Açıklamada, “AGİT Minsk Grubu’nun dağılması barışa doğru bir adım değil, baskı ve güç kullanımıyla elde edilen tek taraflı bir anlaşmayı ilerletmek için Azerbaycan tarafından dayatılan bir koşuldur” dendi.
Liderler Washington’da anlaşmıştı
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 8 Ağustos’ta Washington’da bir araya gelerek barış anlaşmasının parafe edilmesi konusunda mutabakata varmıştı.
Görüşmede liderler, Erivan ve Bakü’nün ortak başvurusuyla AGİT’e Minsk Grubu mekanizmalarının feshedilmesi talebini iletme kararı almıştı.
İki lider ayrıca bölgesel ulaştırma hatlarının açılması konusunda da anlaşmıştı.
Aliyev, bu kapsamda Azerbaycan’ı Ermenistan toprakları üzerinden Nahçıvan Özerk Cumhuriyetine bağlaması planlanan “Uluslararası barış ve refah için Trump koridoru” projesine de atıfta bulunmuştu.