Suriye’de başta Lazkiye ve Tartus olmak üzere Akdeniz kıyısındaki Alevi nüfusun yaygın yaşadığı kentlerde Esad rejimine bağlı milislerin Suriye ordusu güçlerine saldırısıyla başlayan çatışmalar üç günün sonunda bitti ama geriye sayısı 1000’e yaklaşan sivil ölümü kaldı. Öldürülenlerin çoğu Alevi kökenli.
Mezhep savaşı provası niteliğindeki olayların sonrasında dünyadan da Türkiye’den de sert tepkiler geldi. Suriye Cumhurbaşkanı Ahmet Şara, güvenlik güçlerine “aşırılıklara ve ölçüsüz tepkiye izin verilmemesi” talimatı verdiği söyledi.
Şara, “Güvenlik güçlerine kimsenin aşırılığa ve tepkide ölçüsüzlüğe izin vermemesi gerektiğini vurguluyor ve bunu önlemek için çalışmaları gerektiğini söylüyorum. Bizi düşmanlarımızdan ayıran şey, ilkelerimize olan bağlılığımızdır. Ahlakımızdan vazgeçtiğimiz anda düşmanlarımızla aynı düzeye ineriz. Düşmüş rejimin kalıntıları, bir provokasyon peşinde koşuyor; bu provokasyon, aşırılıklara yol açarak onların işine yarayacak bir durum yaratmayı amaçlıyor” dedi.
Şam’ın Meze bölgesindeki El-Ekrem Camisi’nde konuşan Şara şöyle dedi: “Çatışmalar, beklenen zorluklar kapsamındaydı. Mevcut kriz kontrol altına alındı. Toplumsal barış korunmak zorunda. Bu ülkenin, hayatta kalmak için gerekli unsurlara sahip olduğundan emin olun. Bu ülkede birlikte yaşayabiliriz.”
Çatışmaların yaşandığı şehirlerde Alevilere ait çok sayıda işyeri ve evin yağmalanması sonrası Şam güçleri tarafından özel güvenlik birimleri bölgeye sevk edilmiş, bölgeye konuşlanan ve kontrol noktaları oluşturan özel ekipler, yağma ve hırsızlık olaylarının önüne geçmeye çalışmıştı.
Acil durum komitesi kuruldu
Suriye’deki geçici yönetiminin Savunma Bakanlığı’ndan bir yetkili, Reuters’a yaptığı açıklamada, kıyı şeridine çıkan tüm yolların kapatıldığını ve çatışmaların takip edilebilmesi için bir acil durum komitesinin kurulduğunu ifade etti.
Yetkili, “Bakanlık olarak, tüm askeri operasyonlarımızın uluslararası hukuk ve insan haklarına uygun olarak yürütülmesine büyük önem veriyoruz. Bu komite, olası ihlallerin tespiti ve soruşturulması konusunda önemli bir rol oynayacak. Emirlere uymayanlar askeri mahkemeye sevk edilecek” açıklamasında bulundu.
AB’den Lazkiye olaylarına ilişkin açıklama
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Başsözcüsü Anitta Hipper, yazılı açıklamasında, “AB, Suriye’nin sahil kesiminde Esed rejimi unsurları tarafından yapıldığı belirtilen geçici hükümet güçlerine yönelik son saldırıları ve sivillere yönelik şiddeti güçlü şekilde kınamaktadır.” ifadesini kullandı.
Açıklamada, sivillerin her şartta, uluslararası insancıl hukuka tam saygılı şekilde korunması gerektiği belirtildi.
Tüm dış aktörlere Suriye’nin egemenlik, birlik ve toprak bütünlüğüne tam saygı göstermeleri çağrısı yapılan açıklamada, AB’nin bu ülkede istikrarı ve kalıcı barışçıl geçişi tehlikeye atan tüm girişimleri kınadığı ifade edildi.
MİT, Suriye yönetimini uyarmış
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Suriye’de Alevi sivillerin hedef alındığı gerilimli saatlerde MİT Başkanı İbrahim Kalın’la yaptığı telefon görüşmesini anlattı. Özel, “Ben durumdan duyduğumuz rahatsızlığı ve Alevilerin korunması için her şeyi yapmamız gerektiğini söyledim. O da sivillere hassasiyet gösterilmesi konusunda uyarı yaptıklarını anlattı” dedi.
Cumhuriyet gazetesine konuşan Özel, “Bir heyet görevlendirdik. Grup Başkanvekilimiz Ali Mahir Başarır ve Genel Başkan Yardımcımız Burhanettin Bulut başkanlığında 10 kişilik heyetimiz Hatay’a gidecek. Suriye sınırının sıfır noktasında konuyla ilgili bir basın açıklaması yapacaklar. Tüm ilçeleri ziyaret ederek akrabarıyla ilgili kaygı duyan vatandaşlarla görüşecek ve kapsamlı bir rapor hazırlayacaklar. Ayrıca çok gerilimli saatler yaşanırken MİT Başkanı İbrahim Kalın’ı aradım ve bilgi istedim. Kapsamlı bir bilgilendirme yaptı. Hassasiyetimizi ve rahatsızlığımızı ilettim. Orada bir Alevi katliamı varmış gibi bir durumun Suriye’ye de Türkiye’ye de çok zarar vereceğini konuştuk. Ben durumdan duyduğumuz rahatsızlığı ve Alevilerin korunması için her şeyi yapmamız gerektiğini söyledim. O da sivillere hassasiyet gösterilmesi konusunda uyarı yaptıklarını anlattı. MİT Müsteşarı ile görüşmemizin tek gündemi buydu” dedi.
Ak Parti sözcüsü: Mezhep çatışması provokasyonları
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Suriye’deki gelişmelere dair açıklamalarda bulundu. Çelik’in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Türkiye Cumhuriyeti kurumları sahadaki her gelişmeye hakimdir. Suriye’de mezhep provokasyonlarının bir takım vekil güçler tarafından kullanıldığını görmekteyiz. Biz, Suriye’nin toprak bütünlüğünü savunuyoruz. Saldırı dalgası Esad rejimini güçlendirme amaçlıdır.
Burada esas olan bazı açıklamalarda ve sosyal medyada kullanılan dil özenli olmalı. Bu terörist saldırıyı gerçekleştirenlerle ilgili bir dil kullanılırken ‘bu bir Nusayri isyanıdır’ gibisinden bir dilin kullanılması son derece yanlıştır. Esad rejiminin katliamları Nusayrilere mal edilemez, sivillere mal edilemez. Kayıpların mezhebine vurgu yapmak son derece yanlıştır.
Nusayri terörist ifadesi yanlıştır. Sünni terörist ifadesi yanlıştır. Alevi terörist ifadesi yanlıştır. Dürzi terörist ifadesi yanlıştır. Türkmen, Arap, Kürt terörist ifadesi yanlıştır. Terörist teröristtir, bunun mezhebi, meşrebi herhangi bir şekilde dini bir etiketi olmaz. Teröristin mezhebi olmaz. İslam bir barış dinidir. İslam’la terör yan yana gelmez.
Cumhurbaşkanımızın bütün yurt dışı temaslarında en çok vurguladığı konulardan biri İslami terör ya da İslamcı terör kelimelerinin ne kadar yanlış olduğudur ve kullanılmaması gerektiğidir.”
