DIŞ HABERLER
Asker sokağa inecek mi?
ABD’de protesto, yağma ve şiddet olaylarını bastırmak için asker sokağa inecek mi? Tartışma bu. ABD’nin iki çeşit askeri var. Birincisi “yedek” askerler, bunlara Ulusal Muhafız adı veriliyor ve eyalet valilerine bağlılar. İkincisi ise “aktif ordu” o da Başkana ve merkezi hükümete bağlı. Başkan Donald Trump hafta başında gerekirse aktif orduyu sokağa çıkaracağını söylemişti. Savunma Bakanı Mark Esper dün ordunun protestoları bastırmak için görevlendirilmesine karşı çıktı, Ulusal Muhafızlar’ın yeterli olduğunu söyledi. Beyaz Saray Basın Sözcüsü Kayleigh McEnany “Yetki Başkan’a ait” dedi. George Floyd’u gözaltına alırken boynuna dizini basarak ölümüne neden olan polis memuru Derek Chauvin üçüncü derece yerine ikinci derece cinayetten yargılanacak. Olay sırasında yanında olan diğer üç polis de cinayete yardım ve yataklıktan mahkeme önüne çıkacak. Yargılama 8 Haziran’da.
Sığınağa gittim ama hele bir sor niye gittim
ABD Başkanı Donald Trump, George Floyd’un polis tarafından boğularak öldürülmesinin ardından düzenlenen gösteriler pazar günü Beyaz Saray’a yaklaşınca Beyaz Saray içindeki sığınağa götürüldüğü iddialarına ilişkin, “Beyaz Saray’daki sığınağa teftiş için indim. Çok az bir süre orada kaldım. Yalancı basın, olayı yanlış aktarıyor” dedi.
Libya trafiği hızlanıyor
Türkiye destekli Libya Ordusu Trablus Havalimanı’nı tamamen ele geçirdi. Başbakan Sarrac bugün Ankara’da Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşecek. Rusya dün Sarrac hükümetine ikili işbirliği için ‘Rus tutukluları serbest bırakma” şartını iletti. General Hafter ise dün baş destekçisi Mısır’a gitti. BM, bir kez daha tarafları bir masa etrafında toplamaya çalışıyor.
GÜNDEM
2 milyon kişi şehir değiştirdi
Seyahat yasağı kalkar kalkmaz İstanbul ve Ankara başta olmak üzere büyükşehirlerden Anadolu’ya ve tatil bölgelerine göç başladı. Okulların tatil olması, yasak kapsamındaki 18 yaşın altındakilere aileleriyle yolculuk yapma izninin çıkmasının da etkisiyle 2 milyon kişi şehir değiştirdi. Seyahat izin belgesiyle şehir değiştirmelerine izin verilen 65 yaş üstü 910 bin kişi de refakatçileriyle başka illere gitti.
Son fırsat soru paketi
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), LGS’ye girecek 8’inci sınıf öğrencileri için 1280 sorudan oluşan Haziran soru destek paketi yayımlandı. Daha önce yayımlanan sınav destek paketi ile birlikte bu yıl sınava hazırlanan öğrenciler için toplam 3 bin 796 soru kullanıma sunulmuş oldu. Sınav 20 Haziran’da.
Telafi eğitimleri 31 Ağustos’ta
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), resmi eğitim ve öğretim kurumları için yüz yüze telafi, tamamlama ve uyum eğitiminin 31 Ağustos Pazartesi günü başlayacağını ve üç hafta süreceğini bildirdi.
Karantina gerginliği
Antalya’nın Serik ilçesinde, 15 sokakta karantinada tutulan vatandaşlar, bugün bitecek karantina süresinin 1 hafta daha uzatılmasına tepki gösterdi. Polis barikatlarının kurulduğu noktaya gelen vatandaşlar, karantinanın kaldırılmasını istedi. Bölgeye çok sayıda polis ekibi sevk edildi.
İstanbul’da ulaşım tedbirlri geri geldi
İstanbul Valiliği tarafından Ulaşım Bilim Kurulu önerileri doğrultusunda İstanbul’da toplu ulaşım ile ilgili yeni kararlar alındı. Yapılan açıklamada ‘Toplu taşıma araçları üçte bir oranında ayakta yolcu alabilecek’ denildi. Metro ve raylı sistem araçlarında oturan koltukların tamamı ve ayakta yolcu kapasitesinin %50’si kadar yolcu alınacak. Maskesiz yolcu alınmayacak ve tüm araçlarda sıvı el dezenfektanı bulundurulacak.
SİYASET
Ak Parti’den ‘sosyete damadı’ tepkisi
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, CHP’nin Hazine Bakanı Berat Albayrak’a yönelik ‘saray sosyetesinin damadı’ sözlerini eleştirdi. “Herhangi bir bakanımızın uygulamalarını eleştirin, demokratik bir haktır. Ama aile ilişkileri üzerinden çirkin siyaset yapıyorsunuz. Sosyete damat diye bir şey uydurmuşlar. Aile kavramını kim hangi şekilde, hangi sebeple siyaset konusu yapıyorsa, yaptığı ahlaksızlıktır.” CHP Sözcüsü Faik Öztrak, Ömer Çelik’e Twitter üzerinden yanıt verdi: “Siz damadı bakan yapınca bu aile siyaseti olmuyor, biz sarayın damadına ‘saray sosyetesinin damadı’ deyince aile siyaseti oluyor.”
Davutoğlu’ndan Ak Parti analizi
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, Independent Türkçe’ye konuştu. “AK parti bir faniyle ömrünü sınırlayan bir çizgiye geldi” dedi, devam etti: “Muhafazakar partilerde itaat ilkelerle başlıyor ama maalesef şahsa yöneliyor. Üç dönem kuralı devam etseydi, nepotizm, kayırmacılık olmasaydı, AK parti asırlarla yarışacak bir gelenek oluşturabilirdi.”
İYİ Parti’li Türkkan’ın fabrikasına ceza
İyi Parti Grup Başkan Vekili ve Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan’ın Dilovası ilçesindeki yağ fabrikasının orman arazisinde yer aldığı tespit edilen bölümü, DHA’nın haberine göre Gebze Orman İşletme Müdürlüğü ekiplerince mühürlendi. Dilovası Belediyesi görevlileri ise Türkkan’a ait çiftlikte incelemede bulunarak, yapı belgelerinin ibraz edilmemesi üzerine kaçak olduğu belirlenen bölümlerle ilgili tutanak tutup, 662 bin TL ceza kesti. Türkkan ise fabrikasının mühürlenmediğini belirterek “Fabrika yapıldığında henüz kadastro gelmemişti. Daha sonra taşmalar olduğu tespit edildi ve kira sözleşmesi yapıldı. Orman Bölge Müdürlüğü anlaşmayı tek taraflı feshetmiş. Sindirmek, yok etmek için bir sürü yol deniyorlar” dedi.
SALGIN
Virüs şişman çocuk seviyor
Covid 19 salgını 6 ayını doldururken bilim insanları her geçen gün virüsün etkileriyle ilgili yeni bulgulara ulaşıyor. Lancet dergisinde dün yayınlanan araştırmaya göre obezite çocuklar ve ergenlerde virüse yakalanma riskini artırıyor. Araştırma New York’ta 1 Mart 15 Nisan arası hastaneye yatan 21 yaş altı 50 genç üzerinde yapıldı. Biri hayatını kaybetti.
Trump aşı için 5 şirkete para yağdıracak
ABD Başkanı Donald Trump, korona aşısı için beş firma seçti. Bunlar Moderna, AstraZeneca, Pfizer, Merck ve Johnson§Johnson. Beş finalist firma devletten çalışmaları için daha fazla fon alacak. Ayrıca klinik deneyler ve üretimin ölçeklendirilmesi konusunda desteklenecekler. Trump, Ocak 2021’e kadar 300 milyon doz aşı almayı hedefliyor. Halen 100’den fazla şirket aşı ve ilaç geliştirmek üzere çalışıyor.
Bu da ilaç piyangosu
Remdesivir’in ABD, Hindistan ve Güney Kore’de ağır Covid hastalarının tedavisinde ‘sınırlı’ da olsa olumlu etki yaptığı kanıtlanmıştı. Henüz ABD’de resmi onay almayan ilaç, üretici firma Gilead Sciences’a bir servet kazandıracak. Şirketin 2022 yılına kadar tüm dünyada 7.7 milyar dolarlık satış yapması bekleniyor.
Hidrosiklorokine son darbe
New England Journal of Magazin dergisinde dün yayınlanan araştırma, hidroksiklorokin’in tabutuna son çiviyi çaktı. Minnesota Üniversitesi, ABD ve Kanada’da 821 Covid hastasını inceledi. İlacın virüse maruz kalan hastalarda, enfeksiyonu durdurmada plasebodan farksız olduğu ortaya çıktı. Wired dergisine konuşan bilim insanları “İlacı alanlarla almayanlar arasında hiçbir istatiksel fark yok. İlaç boş, bomboş. Etkisi sıfır” diyorlar.
Türkiye’de hidrosiklorokine devam
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca dün Bilim Kurulu ile görüştükten sonra açıklama yaptı. “İkinci dalga beklemiyoruz” dedi, tartışmalı ilaç hidroksiklorokinin Türkiye’de farklı ve erken kullanıldığını, kullanılmaya devam edileceğini söyledi. Hafta sonları sokağa çıkma yasağı uygulamasının ülke genelinde sona erdiğini ancak bazı illerde devam edebileceğini belirtti.
İsveç’te itiraf
İsveç’te tartışmalı “sürü bağışıklığı” stratejisinin mimarı olan epidemiyolog Anders Tegnell, ülkede çok fazla insanın öldüğünü itiraf etti, “Daha önce harekete geçmeliydik” dedi. Ülkede salgın nedeniyle yaklaşık 4 bin 500 insan öldü. İsveç nüfusa oranla en fazla ölümün gerçekleştiği beşinci ülke.
Otobüs şoförü 12 kişiye virüs bulaştırdı
Mersin’den Van’ın Tuşba ilçesine giden bir otobüs şoförü izolasyon kurallarına uymadı. Korona testi pozitif çıkan şoförün, 12 kişiye virüs bulaştırdığı belirlendi. Şoförün yaşadığı apartman ve iki ev karantinaya alındı.
EKONOMİ
Enflasyon yeniden çift haneli
Türkiye İstatistik Kurumu mayıs ayı enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre enflasyon mayısta aylık yüzde 1.36 olurken yıllık yüzde 11.39’a yükseldi. Mayısta enflasyonun yüzde 0.7, yıllık yüzde 10.66’ya gerilemesi bekleniyordu. Gıda fiyatları aylık yüzde 0.24 arttı, önceki artış yüzde 2.53’tü.
ABD, Türkiye’ye dijital vergi peşinde
ABD, Türkiye’nin yanı sıra Fransa, İngiltere, İtalya ve Brezilya gibi pek çok ülkenin devreye aldığı veya devreye almayı değerlendirdiği dijital hizmet vergisi hakkında inceleme başlattı. İnceleme ABD’nin bu ülkeler aleyhine ek gümrük vergisi başlatmasıyla sonuçlanabilir. Söz konusu uygulama Google, Facebook gibi şirketlerin yerelde sağladığı hizmetlerden vergi geliri elde etmeyi hedefliyor.
Yolsuzlukla mücadelede çok zayıf not
Avrupa Yolsuzlukla Mücadele Grubu (GRECO), yıllık raporunu yayınladı. Buna göre, Türkiye, yolsuzluk ve rüşvetle mücadele için tavsiye edilen 37 başlığın yüzde 70,3’ünü hala yerine getirmedi, yüzde 18,9’unu kısmen, yüzde 10,8’ini tamamen yerine getirdi. Avrupa Konseyi bünyesinde faaliyet gösteren GRECO, siyasi partilerin finansmanının şeffaf olmadığını, yargıda yolsuzluk ve rüşveti önleme konusunda somut önlem alınmadığını bildirdi.
Otellerde yeni alanlar açılıyor
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un imzasıyla yayımlanan genelge uyarınca, yeni tip koronavirüs tedbirleri kapsamında daha önce otellerde açılmasına izin verilmeyen mini kulüpler ve kreşler, bundan böyle hijyen ve sağlık kurallarına göre hizmet verebilecek. Hamam, sauna ve masaj üniteleri, İçişleri Bakanlığı’nca normalleşme sürecine ilişkin belirlenen usul ve esaslara göre hizmet verecek.
Konutta iki yıl ödeme yok
Kamu bankaları konut sahibi olmak isteyenler için uygun koşullu kampanyasını daha önce açıkladı. Sıfır konutta kredi faizi 0.64’e, ikinci elde 0.74’a çekildi. 12 ay ödemesiz 15 yıl vade imkanı sunuldu. Kamu bankalarından gelen bu hamle karşısında özel sektör de bir kampanyayla sürece destek vermeye karar verdi. Edinilen bilgilere göre özel sektörün başlatacağı kampanyada en büyük avantaj ‘ödemesiz dönem’ olacak. Markalı konut projelerinden ev alan vatandaş 24 ay taksit ödemeyecek, ödemeler 3. yılda başlayacak.
İKİ OKUMA PARÇASI
Ali Babacan fırtınası
Uzun yıllar Ak Parti hükümetlerinde bakanlık yapan ama bu yılın başında arkadaşlarıyla birlikte DEVA Partisi’ni kuran Ali Babacan uzun süredir sessiz kaldığı için eleştiriliyordu. Ama Babacan Mayıs ayı başında kamuoyu önüne çıkmaya başladı ve özellikle sosyal medyada büyük ilgi görüyor. Acaba neden? HaftalıkGazete bu ilginin arka planını analiz etti.
Fizik biliminde önemli gelişme
Atomu oluşturan temel parçacıklar iki türe ayrılıyor: Fermionlar ve Bosonlar. Bugünlerde yapılan yeni araştırmalar bugüne kadar bilinmeyen bir üçüncü türün daha olduğunu ortaya koydu: Anyonlar. Bu müthiş gelişmeyi Hikmet Can Pertan’ın kaleminden okuyun.
YAŞAM
Facebook’a ayıbını ört özelliği
Yeni Facebook insanların eski, utanç verici gönderilerini daha kolay gizlemelerine olanak tanıyan yeni “Etkinlik Yönet” aracını tanıttı. Bu özellik, insanların gönderilerini başkaları tarafından görüntülenemeyecek ve kalıcı olarak da silinmeyecek şekilde arşivlemelerine olanak veriyor.
SPOR
Trabzonspor’a bir yıl men
UEFA, finansal yükümlülüklerine uymadığı gerekçesiyle Trabzonspor’un Avrupa’dan bir yıl men edilmesine karar verdi. UEFA’dan yapılan açıklamada, Trabzonspor’un 2020-2021 veya 2021-2022
Cim-Bom’un yeni Felipe Melo’su
Galatasaray, gelecek sezonun transfer çalışmalarını sürdürüyor. Koronavirüs salgınının neden olduğu mali kriz nedeniyle genç ve maliyeti düşük oyunculara yönelen sarı-kırmızılılar, ‘yeni Melo’ olarak lanse edilen Brezilyalı Fabinho’yu gündemine aldı.
Adana Demirspor beğenmedi, Beşiktaş’a kısmet
Transfer çalışmalarını sürdüren Beşiktaş, orta saha bölgesinde Atiba’ya alternatif olacak bir ismi gündemine aldı. Hırvatistan ekiplerinden Hajduk Split ile sözleşmesi bitecek olan 25 yaşındaki Hamza Barry’nin siyah-beyazlı ekibe imza atacağı ifade edildi. Ajansspor’un haberine göre Hamza Barry, 2016-17 sezonu yaz transfer döneminde menajerler aracılığı ile 1. Lig ekibi Adana Demirspor’a önerilmiş ve o dönem yetersiz bulunarak veto yemişti.
Fenerbahçe’ye Kenan Karaman için zorlu rakipler
Almaya Bundesliga’da Fortuna Düsseldorf forması giyen Kenan Karaman, Fenerbahçe’nin transfer listesinde yer alıyor. Kenan Karaman transferinde Fenerbahçe’nin rakipleri Sevilla ve Getafe. Kenan Karaman, Bundesliga’da iyi bir performans sergilemesine rağmen takımı küme düşme potasında. Oyuncunun 2 milyon euroluk serbest kalma maddesi, küme düşülmesi halinde 1 milyon euroya inecek.
MAGAZİN
Ara beni Engin Akyürek
Genç ve güzel oyuncu Biran Damla Yılmaz, aranan erkek oyunculardan Engin Akyürek’e hayranlığını sosyal medya üzerinden duyurunca dün çok konuşuldu. Biran Damla Yılmaz, katıldığı bir Instagram canlı yayınında halen Sefirin Kızı dizisinde rol alan Akyürek’le ortak bir projede yer almayı çok istediğini söyledi, sonra kendini tutamadı, “Çok hayranım. Ara beni Engin Akyürek” diye seslendi. Tabii bu sözleri duyanlar hemen “Damla canlı yayında ilanı aşk etti” diye konuşmaya başladı.
Cem Yılmaz’dan magazincilere’ dava
Oyuncu ve komedyen Cem Yılmaz, sevgilisi Serenay Sarıkaya ile yaptığı tatil sırasında, bahçelerinin içini gözetleyen ve izinsiz görüntü alan kişilere dava açacağını duyurdu. Magazin haberleri yayımlayan bir internet sitesini etiketleyen Yılmaz, “Özel bir çabayla evlerden görüntü almaya çalışan bu gayretinizin bundan sonra elbet bir ödülü olmalı” dedi.
Gününüz müzikle geçsin
Türk dilinin büyük şairi Nazım Hikmet’in ölüm yıldönümü dündü. Bir gün gecikmeyle, şairin Zülfü Livaneli tarafından bestelenen bir şiirinden, Karlı Kayın Ormanı adlı şarkıyı oldukça farklı bir versiyonla paylaşıyoruz. Baba oğul Dwyer’lar hem çalıyor hem söylüyor.