PAZAR KEYFİ
Daron Acemoğlu ile dünya ekonomisi
Prof. Dr. Daron Acemoğlu, ABD’deki ünlü MIT’de çalışan bir kalkınma iktisatçısı. Türkiye Bilimler Akademisi Derneği’nin Covid-19 salgını sonrası düzenlediği webinarlar serisinin son konuğu oydu ve salgının dünya ekonomisini nasıl etkileyeceğini anlattı. Seyretmeninizi öneririz.
Bir tweet yazdı, imparatorluğunu kaybetti
Dünyaya CrossFit salgınlığını aşılayan adamdı. Hep sıradışı ve çıkıntıydı ama sıfırdan gelmiş, sonunda milyarlarca dolar değerinde devasa bir imparatorluk kurmuştu. ABD’deki George Floyd ayaklanmaları sırasında bir tweet yazdı, şimdi her şeyini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya. İsmail Yuvacan’ın anlattığı müthiş bir insan hikayesi.
Toplumu nelere ikna etmek mümkün?
HaftalıkGazete’nin bilim yazarı Hikmet Can Pertan bu hafta “Overton Penceresi Teorisi”ni anlatıyor. Bu teoriye göre toplumları bugün bırakın düşünmeyi hayal etmesi bile zor olan şeyleri kabul etmeye, hatta uygulamaya ikna etmek aslında mümkün. En uç örneklerden biri insan eti yemek. Bu bile mümkün Pertan’ın anlattığı teoriye göre.
Adalet Ağaoğlu’nu kaçırmayın
Türk edebiyatının büyük yazarı Adalet Ağaoğlu, epeydir bir başına evinde oturuyor. İstanbulLife dergisinden Çınar Oskay onunla bir nevi “veda söyleşisi” yapmış. 91 yaşındaki Adalet Ağaoğlu, “Bu kadar uzun yaşamak istemiyordum” diyor. Hem çok hüzünlü, hem çok eğlenceli.
Mehmet Gürs evde neden pilav pişiriyor?
İstanbul Tepebaşı’ndaki lokantası Mikla, dünyanın en iyi ilk 50 lokantası arasında. Türkiye’nin en önde gelen şefi hiç kuşkusuz o. Mehmet Gürs’ten söz ediyoruz. Salgın sırasında herkes gibi o da eve kapandı, herkes gibi o da yemek pişirdi. Ama o Türk usulü pilava sardı salgında. YouTube’da Türk ev kadınlarının videolarını izledi, sürekli pilav pişirdi. Nedenini HaftalıkGazete’de Deniz Alphan ve Hülya Ekşigil’e anlattı.
SALGIN
Vaka sayısı tırmandı, bakan uyardı
Türkiye’de korona virüs vaka sayısı tekrar yükselişe geçti. Son 24 saatte 1459 yeni vaka tespit edildi, hayatını kaybedenlerin sayısı 19 oldu. 11 Haziran’da günlük vaka sayısı 987 olarak açıklanmıştı. İki günde vaka sayısında yaklaşık yüzde 50’lik artış var. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Twitter hesabından “Vaka sayısındeki artış tedbirlere uymayanları uyarıyor” yorumunu yaptı.
Çapa Tıp’ta itidalli bir iyimserlik hakim
Vaka sayısında artış endişe yaratırken dünkü veriler bakımından yoğun bakımlık hasta ve ölüm verilerinde ciddi bir artış olmaması dikkat çekti. Yoğun bakım hasta sayısı 13 Haziran’da 12 Haziran’a göre 20, ‘entube hasta’ sayısı 2 kişi arttı. Ölüm sayısı ise 14. İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek’in son tabloya ilişkin yorumu şöyle: “Vaka sayısı yani PCR pozitif kişi sayısı artar, hastanede yatan hasta sayısı artmaz ise ki şu an durum biraz böyle; ‘Hastalık influenza benzeri bir hastalığa dönüyor’ diyebiliriz. Ancak yaşlılarımız sahaya yeni çıkıyor, bu durumu değiştirebilir. Seyrin böyle devam etmesi kötü değil.”
Sakarya’da önlemlere dönüş
Sakarya’da korona virüs tedbirleri kapsamında 5 gün süreyle tüm etkinlikler yasaklandı. Açıklamada etkinliklere katılım amacıyla şehre gelen araç ve kişilerin de engelleneceği duyuruldu.
Nikahlar açık havada, halay çekmek yok
İçişleri Bakanlığı, nikahlarda uygulanacak prosedürlere dair 24 maddelik bir genelge yayımladı. Genelge kapsamında, nikahlar bulaş riskini azaltmak için mümkün olduğunca açık havada yapılacak. Gelin, damat, nikah memuru ve şahitler nikah süreci boyunca maske takacak. Toplu fotoğraf çekimleri yapılmayacak. Ayrıca yine temasa neden olabilecek dans/oyun vb. amaçla müzik yayını da yapılmayacak.
Yıl sonuna resmen aşı garantisi verildi
Almanya, Fransa, İtalya ve Hollanda, koronavirüs aşısı için Oxford Üniversitesi ile birlikte çalışan Astra Zeneca firmasıyla sözleşme imzaladı. Şirket yıl sonuna kadar 400 milyon doz aşının teslim edileceği garantisini verdi.
SİYASET
Gökçek’e yine partisinden ‘parsel’ dokundurması
Eski AK Parti Milletvekili Mehmet Metiner, Ahmet Hakan’ın sunduğu Tarafsız Bölge programında yaşanan tartışma sırasında CHP Manisa Milletvekili Hasan Ören’in, “Melih Gökçek’i neden görevden aldınız?” sorusuna “Parsel parsel sattığı için” diye yanıt verdi. Metiner’in bu sözü üzerine Ören, teşekkür etti. Mayıs 2015’te dönemin başbakan yardımcısı Bülent Arınç Melih Gökçek için “Ankara’yı parsel parsel sattı” demiş ancak bu sözlerin hukuki takibi yapılmamıştı. Melih Gökçek Ekim 2017’de parti yönetiminin telkiniyle istifa etmişti.
AK Parti: Twitter’ı yasaklamayacağız
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mahir Ünal, Twitter’ın 7 bin 340 hesabı askıya alması sonrası sosyal medya platformunun Türkiye’de yasaklanacağına dönük endişelerin yersiz olduğunu söyledi. Ünal, CNN Türk’te Türkiye’nin, Çin ve İran gibi yasakçı bir tavır değil; özgürlük, kontrol ve tedbiri benimseyeceğini ifade etti.
İstanbul’da yeni kavga Haliç üzerine
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile hükümet arasında şimdi de Haliç kavgası yaşanıyor. Haliç’te deniz suyunun renk değiştirmesini Çevre Bakanı Murat Kurum “Hepimizin içi sızlıyor, görüntüler içler acısı” sözleriyle eleştirmişti. İBB önce renk değişiminin ‘alg’lerden kaynaklandığını ancak hükümetin ‘algı’ operasyonu yaptığını öne sürdü. İBB Sözcüsü Murat Ongun da “12 bin yıllık buzul gölünü yok edenlerin, Haliç’te yaşanan biyolojik değişimleri anlamamaları normaldir. 2-3 hafta içinde Haliç eski haline dönecek” dedi.
İmamoğlu Veli Ağbaba’yı yalanladı
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Fox TV’de katıldığı canlı yayında CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba’nın dile getirdiği “İBB, Selçuk Bayraktar’ın Türkiye Teknoloji Takımı (T3) Vakfı’na 41 milyon lira destek verdi” iddiasını yalanladı. Ama geciken bu yalanlama yüzünden epey bir kavga çıktı, T3 Vakfı, İBB ile olan sözleşmesini fesh etti.
TİP’li Atay’ın aracına ölümcül müdahale iddiası
Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkan Yardımcısı ve Hatay Milletvekili Barış Atay, Twitter hesabından, parti faaliyetlerinde kullanılan aracın tekerleğinin fotoğrafını paylaştı. TİP’ten yapılan açıklamada “Valilik, emniyet görevlileri, teknik ön incelemesinde araca kasıtlı olarak müdahale edildiği ve aracın takla atması hedeflendiği belirtilmiştir” dendi.
Demirtaş: Çağrımız ortak akıl için
HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, sosyal medya üzerinden cezaevinden yeni açıklamalarda bulundu. “HDP‘nin demokrasi ittifakı çağrısı bir seçim işbirliği değil, demokrasi ilkeleri etrafında aydınlık bir gelecek yaratmak için ortak akıl çağrısıdır” dedi. Sakal bırakan Demirtaş, HDP’nin Millet İttifakı’nın bir parçası olmadığını vurguladı.
Ayasofya için Ermeni cemaatinden öneri
Türkiye Ermenileri 85. Patriği Sahak Maşalyan, Ayasofya’nın ibadete açılması tartışmalarına farklı bir öneriyle katıldı. Maşalyan “Ayasofya ibadete açılsın. Mabet yeterince büyük. Hristiyanlara da bir alan tahsis edilsin. Dünya dinsel barışımızı, olgunluğumuzu alkışlasın. Ayasofya çağın ve insanlığın barış sembolüne dönüşsün” dedi.
GÜNDEM
Bitmiyor… Bir kadın cinayeti daha
Bursa’da, Serpil Karataş (41), eşi Osman Cenk Karataş tarafından bıçaklanarak öldürüldü. Cinayetin ardından otomobiliyle kaçan Osman Cenk Karataş, Kütahya polisi tarafından yakalanarak, gözaltına alındı. Karataş’ın cesedini, oynadıkları bahçeden eve dönen biri kız 2 çocuğu buldu.
Sağlık skandalı
İstanbul’da 13 haftalık bebeğinin kalp atışı durduğu için kürtaj olan Ümmühan Acun, eve dönünce fenalaştı. Kusma esnasında rahminden cenin düşürdüğünü gören kadın hayatının şokunu yaşadı. Ümmühan Acun, hastane ve doktor hakkında suç duyurusunda bulundu.
Haliç manzaralı korona fanusunda yemek
İstanbul Beyoğlu’nda Haliç manzaralı bir restoran normalleşme sürecinde aldığı önlemle dikkat çekti. İşletme sahibi cam fanus içerisinde İstanbul’un eşsiz manzarasına karşı misafirlerini ağırlıyor. Müşteriler tamamen izole bir ortamda yemeklerini yerken, aynı zamanda manzaranın tadını çıkarıyor.
EKONOMİ
Banka yöneticisi güreşçi Yerlikaya tartışılıyor
Cumhurbaşkanı Danışmanı, eski milli güreşçi Hamza Yerlikaya ile RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in Halkbank Yönetim Kurulu’na atanması dün çok tartışıldı. Hamza Yerlikaya’nın 1999’da sahte lise diplomasıyla üniversiteye kayıt yaptırmaktan 8 yıl hapisle yargılandığı ortaya çıktı. Mahkemenin nasıl sonuçlandığı, Yerlikaya’nın mahkumiyet alıp almadığı ise öğrenilemedi.
ASKİ parasını aldı, vatandaş borcundan kurtuldu
Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanı Mansur Yavaş’ın, “İyilik hastalıktan bulaşıcıdır” sloganıyla başlattığı yardım kampanyası sonucu ASKİ’ye su borcu olan vatandaş kalmadı. Hayırseverler, “Su Ver”, “Bilet Ver”, “El Ver” ve “İftar Ver” kampanyalarına toplamda 28 milyon 399 bin 523 TL destek sağladı.
Alman turizmciler de öfkeli
Almanya’nın Türkiye’ye seyahat uyarısını 31 Ağustos tarihine kadar uzatması Türkiye’de olduğu gibi Almanya’da da yoğun tepkilere yol açtı. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türkiye’ye yönelik seyahat uyarısının kaldırılabileceği yönünde sinyaller vermişti. Bunun üzerine her iki taraftan seyahat acenteleri rezervasyonlar yaptı. Ancak 31 Ağustos kararı çıkınca hem Alman hem Türk turizmciler şoke oldu. Alman Seyahat Acenteleri Birliği “Bu bize darbedir. Rezervasyonları iptal etmek zorundayız” dedi. Bu arada Cumhurbaşkanı Danışmanı İbrahim Kalın tam da bu konuda temaslarda bulunmak üzere Berlin’e gitti.
Türkiye’nin ilk raylı sistemler aküsü üretildi
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ihtiyaç duyduğu uzun ömürlü bataryaları üreten ASPİLSAN Enerji, çalışmalarına bir yenisini daha ekleyerek Türkiye’nin ilk raylı sistemler aküsünü üretti. ASPİLSAN Enerji’nin ürettiği akü, metro, tramvay, hızlı tren ve elektrikli tren gibi ulaşım ağlarına hız kazandıracak.
DIŞ HABERLER
Rusya ile Libya masası kuruldu
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rus askeri ve güvenlik makamlarından oluşan bir heyetle İstanbul’a geldi. Dışişleri Bakanlığı heyetin bugün Ankara’ya geçerek yapacağı görüşmeler için ‘Bölgesel konularda istişare ve eşgüdümde bulunulması öngörülüyor” dedi. Masada ağırlıklı olarak Libya konusunun olması bekleniyor.
ABD’de 174 yıllık geleneği bozan Türk
ABD’nin Wisconsin eyaletinde Milwaukee’de yaşayan Ayça Sawa halktan yüzde 50’nin üzerinde oy alarak şehrin önemli görevlerinden baş denetçiliğibne seçildi. Kentin tarihinde bu göreve gelen ilk kadın olan Sawa’nın anne ve babası 1980’lerde doktora için gittikleri ABD’de kalmış. ABD’de doğan Sawa çocukluğu boyunca her yaz Türkiye’ye tatile gelmiş.
ABD üssüne füze
Irak’ta Bağdat’ın kuzeyinde, ABD askerlerinin bulunduğu Taci Askeri Üssü’ne iki katyuşa tipi füze fırlatıldı. Saldırıda can kaybı yaşanmadı.
Mitingde hasta olandan Trump mesul değil!
ABD’de 3 Kasım’da gerçekleştirilecek başkanlık seçimi hazırlıklarına hız veren ABD Başkanı Donald Trump’ın, düzenleyeceği mitinglere katılanlarla koronavirüs sözleşmesi imzalayacağı belirtildi. Sözleşmede, mitinge katılanların virüse yakalanmaları durumunda davacı olmayacağı maddesi dikkat çekiyor.
FUTBOL
Beşiktaş evinde gülemedi
Koronavirüs sonrası tekrar başlayan Süper Lig’in 27. haftasında Beşiktaş evinde Antalyaspor’a 2-1 yenildi. Dün oynanan diğer maçta Başakşehir ise Alanya’yı 2-0 yendi. Beşiktaş’a karşı Antalyaspor’un gollerini 15. dakikada Sinan Gümüş, 36. dakikada Amilton kaydetti. Beşiktaş’ın tek golünü 68. dakikada Adem Ljajic attı. Bu sonuçla Beşiktaş 44 puanla 5. sırada kaldı. Antalyaspor ise 33 puanla 9. sıraya yükseldi. Başakşehir’e galibiyeti Mahmut Tekdemir ve Visca’nın golleri getirdi. Alt sıralardan kurtulmak isteyen Malatyaspor ile Kasımpaşa Malatya’da karşı karşıya geldi. Karşılaşma Kasımpaşa’nın 2-1’lik üstünlüğüyle sonuçlandı.
MAGAZİN
Macar biliyorduk Türk çıktı
“Halsey” olarak bilinen Macaristan asıllı ABD’li şarkıcı ve söz yazarı Ashley Nicolette Frangipane, Instagram hesabından baklava fotoğrafıyla birlikte “Yavaş yavaş ev baklavasında ustalaşıyorum” diye paylaşım yaptı. Bunun üzerine Türk takipçilerinden bol bol övgü alan Halsey’in sonraki açıklaması daha da ilginçti: Macar asıllı olduğumu düşünerek büyüdüm. Sonra DNA testi yaptırdım ve pek de Macar olmadığımı, aslında Türk olduğumu gördüm. Sadece yüzde 11’lik bir oran ama baklavayı sevmeme yetiyor” dedi. Bu arada Macarlarla Türkler arasında yakın akrabalık olduğu düşüncesinin antropolojik çalışmalara konu olan temelleri de yok değil.
MÜZİKSİZ GÜN GEÇMEZ
Büyük Rus besteci Dimitri Sostakovich kendi bestesi olan 2 numaralı piyano konçertosunu çalıyor ve orkestrayı yönetiyor.