Necla Gece Yazıları

Aşı karşıtları, sosyal medyada ifade özgürlüklerinin tadını çıkarıyor

Türkiye nüfusu, 83 milyon 614 bin 362 kişi. Bunlardan 18 yaş ve üzerindeki nüfusun sayısı 60 milyon 863 bin 705 kişi. Sağlık Bakanlığı, “Yüzde 100 aşı yapacağız” dediği zaman, bu 60.8 milyon kişinin tamamını aşılamayı kastediyor. Peki şu anda ne durumdayız: Bu 60.8 milyon kişinin 39 milyon 301 bin 319’u en azından bir doz aşı […]......

Aramızda 167 binle 335 bin arası koronalı dolaşıyor

Bunun adı “ikinci dalga” mıdır, yoksa “birinci dalganın ikinci kez tepe yapması” mıdır tartışması anlamsız. Türkiye’de ve Batı Avrupa’da korona virüs salgını patlaması var. Ve bu patlama, “birinci dalga” adı verilen Mart ve Nisan aylarındaki salgından çok daha büyük, çok daha yaygın. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı temmuz ayından beri günlük korona vaka sayısını açıklamıyor; onun ...

2500 çocuğu Acun kurtardı, kalanını kim kurtaracak?

Türkiye İstatistik Kurumu’na göre Türkiye’de 18.5 milyon hane var. Tabii bazı hanelerde sadece 1 kişi yaşıyor, bazı hanelerde bu sayı 15’e kadar yükseliyor. Yani bunların hepsini eşit görmemek lazım. Ama yine TÜİK’e göre ortalama olarak her hanede 3.5 kişi yaşıyor. Bir başka rakam daha vereyim: Türkiye’de ilkokul birinci sınıftan lise 12. sınıfa kadar toplam 18 […]......

Haftada dört gün çalışalım; herkesin işi olsun

Olağanüstü dönemler beraberinde olağanüstü önlemlerle geliyor. Bakın korona salgınına, düne kadar hayal edilemez olan önlemlere başvuruldu. Sadece sağlıkla ilgili değildi bu önlemler. Yüzbinlerce şirkete ve esnafa milyarlarca liralık krediler açıldı; bu kredilerin geri ödemeleri Kasım ayında başlayacak. Milyonlarca işçi için şirketlere işten eleman çıkarmak yasayla yasaklandı. ...

Yanlış zamanda yanlış politikanın bedelini ağır ödeyeceğiz

Korona virüs salgını, dünya ekonomisine bir “ani duruş” yaşattığında dünyanın dört bir yanında hükümetler, parlamentolar ve merkez bankaları hep birbirine benzer tepkiler verdi. Türkiye’de de. Merkez Bankası para basmaya başladı. Hükümet bütçe açığını düşünmez oldu. Evet ama Türkiye’nin salgından önce de bazı sıkıntıları vardı ve mesela İngiltere Merkez Bankası ile Maliye ...

Bir plastik çöp mafyamız eksikti, o da oldu

Haber cümlesi şu: “Uluslararası Polis Örgütü Interpol, bir rapor yayınlayarak ülkeleri yasa dışı çöp ticareti ve çöp kaçakçılığı konusunda uyardı. Interpol, özellikle plastik atık konusuna dikkat çekti ve bu alanda artan organize suç örgütü faaliyetlerine ilişkin verileri paylaştı.” Bu cümleyi okuyanların içinden, “Çöp kaçakçılığı mı, öyle bir şey de mi varmış” diyenler ...

Okullar açılacak ama nasıl?

Bütün dünyayla aynı anda Türkiye de aynı konuyu tartışıyor: Okullar açılacak ama nasıl? Onları 31 Ağustos’ta değil 21 Eylül’de okula yollamak daha mı güvenli? 21 Eylül’de okul açılabilecek mi? Açılırsa çocuklarımız orada güvende olabilecek mi? Açılmazsa, bu çocukların eğitimindeki eksiği nasıl tamamlayacağız? Bu sorular ve sorulara eşlik eden endişeler gayet haklı endişeler. ...

Ak Parti’nin kadınları bir tarafta, erkekleri öteki tarafta

Türkiye, karpuz gibi ortadan ikiye bölünecek, yüksek düzeyli siyasi kutuplaşma yaşayacak konu sıkıntısı çeken bir ülke değil. Hepimiz burada yaşıyoruz; bu kutuplaşmadam hepimiz kendimizce nasibimizi alıyoruz. Ama galiba ilk kez, bu kutuplaşma, ayrışma, ikiye bölünme Ak Parti’nin kendi içinde de yaşanıyor; hatta bu ayrışmadan Erdoğan ailesi de nasibini alıyor. Evet, kadına karşı ...

Kadınlar meydan okuyor

Bu hafta başında Instagram’ını açanlar bir sürprizle karşılaştılar. Takip listelerinde yer alan neredeyse bütün kadınlar siyahbeyaz birer fotoğraflarını paylaşmış ve altına da ‘challengeaccepted’ yazmışlardı. Kim kime meydan okumuştu, ne zaman başlamıştı bu meydan okuma? İlk şaşkınlık geçtiğinde herkes neyin ne olduğunu anladı: Türk kadınları kadın cinayetlerine karşı, ...

Bina mezarlığının en büyük anıtı

Bugün İstanbul, bir yanıyla doğayı hiçe sayan bir bina ormanı, bir yanıyla da bina mezarlığı. Şehrin dört bir yanında, simgesel büyüklükte tamamlanmış veya yarım kalmış inşaatlar var. Bunlar boş duruyor. Bir nevi mezar taşı gibi. Bu mezar taşlarından birini bu gazetenin ilk sayısında anlatmıştım. Şimdi, Ziraat Bankası’nın eski genel müdürü Can Akın Çağlar’ın İstanbul Büyükşehir ...

Faiz-döviz kıskacında kur şokunu beklerken

En son söylenecek şeyi en baştan söylemek lazım belki: Türkiye ekonomisi büyük bir hızla bir duvara çarpmaya doğru gidiyor. O duvar da, uzun zamandır unuttuğumuz bir şey: Döviz sıkıntısı. Unutmuştuk, çünkü en son 2001 kriziyle döviz sıkıntısına girmiş, bu sıkıntıyı derinden yaşayınca da bir daha böyle bir sıkıntı yaşanmasın diye dalgalı kur rejimine geçmiştik. Baktığınızda […]......

İşsizlik son iki yılda patladı

Haber, Hürriyet gazetesinin ekonomi sayfasının en altında çıktı; başlığı “İşsizlik yüzde 13.2’ye geriledi.” Türkiye’de işsizlik “gerilemiş” ama Ahmet Hakan yönetiminde son olarak cuma günlerine din/ahlak sayfası da açan Hürriyet gazetesi bunu bırakın birinci sayfasına manşet yapmayı, ekonomi sayfasında bile en alta koymuş. Acaba neden? Sakın bu başlığa gazetenin genel yayın ...

Türkiye’nin gelmiş geçmiş en şanssız çocukları bu yıl LGS’ye girecek

Amerikalılar çeşitli yıl aralıklarında doğmuş kuşaklara isim vermeye bayılırlar. X kuşağı, Y kuşağı, Milenyum kuşağı, Z kuşağı vs vs. Neyse ki bizim böyle alışkanlıklarımız çok kuvvetli değil. On yıl, beş yıl veya iki yıllık bir dönemde doğmuş olanları illa bir sıfat altında toplamak gerekmiyor bence, ancak çok özel durumlarda bu olabilir. Örneğin Amerikalılar, 2. Dünya […]......

Avrupa’nın en kritik kararı

Fransa’nın müteveffa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac bir seferinde gazetecilerin önünde sormuştu: “Avrupa Birliği nedir? Ne kuş, ne deve…” Sanmayın ki Chirac AB’ye karşıydı. Tam tersine, bu soruları birliğin daha “derinleşmesi”ni arzu ettiğini açıkladığı basın toplantısında sormuştu. Ona göre Avrupa Ekonomik Topluluğu adını “Avrupa Birliği” olarak değiştirirken bir vizyon ortaya ...

Milyonlar açlık sınırında, hükümet döviz peşinde

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’a soracak olursanız, salgının yarattığı ekonomik durgunluktan korunmak için verilen desteklerin toplamı 250 milyar lirayı aştı. Aştı ama bu paranın çok önemli bir bölümü kredi olarak şirketler kesimine ve bir ölçüde de esnafa verildi. Geçen hafta içinde hem Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hem de Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Zehra ...

Çin’in üretim gücünü Anadolu’ya getirme fırsatı doğuyor

Şunu anladık sanırım: Salgının bitmesi de, dünya çapında ekonomik aktivitenin ‘normal’e dönmesi de epey zaman alacak. Salgın zaman zaman hafifleyecek, ekonomik aktivite başlar gibi olacak; ardından yeniden hastalananların sayısı artacak, bir kez daha frene basılacak. Bu arada para ve sermaye piyasaları sürekli git geller yaşayacak; dünya çapında dış borç ...

Enflasyondan kaçış yok yeter ki ‘hiper’ olmasın

Kendi halinde bir kamyon şoförü olan Malik Baran Yılmaz, bir basit video çekip bu kadar meşhur olacağını rüyasında görse inanmazdı herhalde. Kamyoncu, hükümet yetkililerinden gelen evde kal çağrılarına tepkisini, daha çok küçük kız çocuklarının kullandığı bir sosyal medya olan Tik Tok için çektiği bir videoda oldukça renkli biçimde dile getirmişti. “Evde kal diyorsunuz ama bu ...

Virüs neo-liberalizmi öldürdü, dünya sağa mı sapacak sola mı?

Süleyman Demirel, 90’lı yıllarda “Siyasi partiler arasındaki farklar, CocaCola ile PepsiCola arasındaki fark kadar” demeye bayılırdı. Bu sözü, The New York Times’ın etkili köşe yazarı Thomas Friedman’dan hareketle söylerdi. Neo-liberalizm adı verilen düşünce ama daha çok ekonomik uygulama akımını siyaset alanında daha iyi tarif eden bir cümle yoktu gerçekten. Bütün partiler, üç ...

Türkiye’de tartışma: Merkez Bankası para basıp şirketleri kurtarsın mı?

Korona virüs salgını, bir yandan insan hayatını tehdit ediyor bir yandan da dünya ekonomisini belki de 1929 Büyük Bunalım’ından beri görmediği türden büyük bir krizin içine sokmakla tehdit ediyor. O yüzden, Türkiye de dahil dünyanın önde gelen ülkeleri hem kendi ekonomilerini hem de dünya ekonomisini bu beklenen krizden korumak için düne kadar hayal bile edilemez […]......

Amerika’da Türk ekonomisinin üç katı kurtarma paketi

Amerikan Kongresi bugün modern zamanların en büyük mali genişlemesine imza atmaya ve rekor büyüklükte bir destek paketini onaylamaya hazırlanıyor. Amerikan Kongresinde paketin büyüklüğü 1.8 trilyon dolar. Türk ekonomisinin toplam büyüklüğünün 2019 yılında 740 milyar dolar olarak tahmin edildiği hatırlanacak olursa, bu paket ve daha önce Kongre’den geçen destek paketleri bir ...

Enfekte ekonomiler mükemmel fırtınanın eşiğinde

Önümüzden çığlık çığlığa manşetler geçiyor: “Dünya borsaları çöktü…” “Küresel durgunluğa doğru…” “Kara pazartesi…” “Dolar 6.40’ı geçti…” Salgınla ilgili haberlere göre belki ikinci planda kalıyor bu başlıklar ama her birimizin hayatı için, gezegende yaşayan bütün insanlar için son derece kritik sonuçlar doğuracak günlerden geçiyoruz. Dünyamız, belki de tarihinde görmediği ...

Bu işte bir tuhaflık var! / 2019’un son üç ayında Türkiye yüzde 6 büyüdü ama 685 bin kişi işini kaybetti

  Ayşe ve Mustafa Kaçmaz genç bir karı koca. İki yıl önce, aynı bankanın aynı şubesinde çalışırken evlenmişler. Sonra Mustafa, hem evli hem aynı bankada hem de aynı şubede çalışmanın doğru olmayacağını düşünmüş, 5 yıldır çalıştığı bankadan ayrılıp bir başka bankaya geçmiş. “O zamanlar kolaydı” diyor Mustafa. “Bankalar sürekli yeni şube açıyordu, yetişmiş elemana ...

İstihdamda kötü haber: Bir yılda sadece 3 bin kişiye iş yaratabildik

Türkiye İstatistik Kurumu bugün Aralık ayı işsizlik istatistiklerini yayınladı ve böylece 2019 yılında Türkiye’deki durumu daha net görme şansımız oldu. Bütün medya söz birliği etmişçesine işsizlik oranını konuşuyor, hatta TÜİK de öncelikle bu oranı hesaplamayı kendine görev biliyor ama aslında iş gücü piyasasına bakmak için işsizlik oranı doğru bir oran değil. Yine de ...

Milyar dolar kazanç hayal ederken battılar

İstanbul’un değerli emlak piyasasını yakından takip edenler açısından Kasım ayı başında çıkan bir haber büyük önem taşıyordu. Habere göre, Yeşil Holding’in bir kuruluşu olan Yeşil Gayrımenkul Yatırım Ortaklığı, halka açık şirketlerin duyurularını yaptığı kamuyu aydınlatma platformuna (KAP) yaptığı açıklamada, yüzde 25 hissedarı olduğu “Zincir Yapı” adlı şirketin projelerinden ...